Henk Vijver: de kolonel krijgt eindelijk post
In dit boek heeft Henk Vijver (XII-i-4) de belevenissen beschreven van zijn jarenlange werkzaamheden in Colombia. In de Protestantse Kerkbode stond hiervan de onderstaande recensie.
De kolonel krijgt eindelijk post
Verhalen over geweld en verzoening in Colombia
Henk Vijver
176 pag. 16,95 euro
Uitg.: SKANDALON, Vught
ISBN 978 94 92183 02 6
Zo'n titel vraagt meteen om uitleg: een Colombiaanse kolonel-buitendienst wacht al vijftien jaar op de brief die hem zijn recht op pensioen aankondigt; hij heeft altijd als militair gevochten in de burgeroorlog. Iedere vrijdag gaat hij naar het postkantoor. Intussen verarmen zijn vrouw en hij; het laatste dat hij nog zou kunnen verkopen is de vechthaan van zijn zoon, de jongen kwam om het leven tijdens een hanengevecht waarbij een toeschouwer hem doodsloeg. Maar die haan vormt voor de kolonel het beeld van de waardigheid van zijn zoon en ook van hemzelf, die verkoop je niet.
De Colombiaanse schrijver Garcia Mârquez, geboren in het dorp Aracataca, krijgt zo'n driehonderd scholieren daar zover de kolonel waarover hij schrijft in zijn boek 'De kolonel krijgt nooit post' brieven te sturen, en wel honderden. Zoals: 'Kolonel, hou vol en verkoop de haan asjeblieft niet’. Die brieven hebben als achtergrond een flinke hoeveelheid sympathie, mededogen voor iemand die zo'n strijd voert. Hun brieven doorbreken de eenzaamheid van deze kolonel. Dât, zegt Henk Vijver, is nu de kracht van verhalen; die helpen de lezer, ons, de eigen beperkte situatie te overstijgen. Een ver haal opent mensen de ogen voor aspecten van de werkelijkheid die ze zelf tot dan toe nooit zagen, sterker nog, ze roepen krachten bij hem op die ze mogelijk voorheen niet kenden.
Henk Vijver woonde en doceerde aan verschillende universiteiten in Colombia. Zijn dissertatie (1985},VU) was gewijd aan de Latijns-Amerikaanse bevrijdingstheologie. Namens
Kerk in Actie werkt hij in Colombia aan het project 'Geloven in Verzoening Vijver noemt dit boek 'een verslag van de bezinning op het vraagstuk van vrede en verzoening in Colombia, een poging de Colombiaanse samenleving met al zijn problemen enigszins te begrijpen’.
En wat weten wij, westerse mensen helemaal van dat land met die mooie naam (genoemd naar de Italiaanse ontdekker Cristéforo Colombo), met die overweldigend schone natuur? Ik denk dat het enige dat bij ons bekend is: de oorlogen, de strijd tussen burgers onderling, tussen militairen en para-militairen en die van de guerrillabeweging (de FARC, Fuirzas Armadas -Revolucionarias de Colombia). En als wij van die FARC horen of lezen, denken we meteen aan dat Nederlandse meisje Tanja Nijmeijer die zich bij deze guerrillabeweging aansloot en in 2012 door de FARC werd aangesteld als onderhandelaar met de Colombiaanse regering.
Henk Vijver 
De zeer toegankelijke beschrijving door Henk Vijver, zijn grote belezenheid waar het gaat om Colombiaanse schrijvers en dichters, zorgen ervoor dat de lezer een zeer heldere indruk krijgen van de toch wel erg verwarde situatie in dit land. Een en ander wordt nog versterkt door de schetsen van concrete mensen die aan den lijve, letterlijk zowel als figuurlijk met de thematiek 'conflict en verzoening' hebben ervaren.
Een voorbeeld: Fair Leonardo Porras wordt op 8 januari 2008 voor het laatst in zijn ouderlijk huis gezien, in Soacha, dichtbij de hoofdstad Bogota. Enkele dagen later geeft het leger hem op als 'omgekomen in gevechten'. De jongen zou deelgenomen hebben aan FARC en bij schermutselingen zijn omgekomen. Uiteindelijk verklaart de rechter (juli 2013) dat de jongen is vermoord en dat die moord deel uitmaakte van een systematisch plan van de militairen. Deze moord oordeelt de rechter als een misdaad tegen de menselijkheid, zodat de eventuele gestraften zwaardere straffen zullen opgelegd krijgen.
Wrang klinkt aan het slot van deze schets Vijvers opmerking 'Er is nog niemand opgepakt'. Het vertolkt een beetje de haast onontwarbare kluwen van misère waarin het Colombiaanse volk nog altijd leeft. Het medicijn zou - volgens Vijver - zijn: de verhalen.
Laat daarin nou dat volk óók zo sterk zijn...
ReinderTuitman
